ТӘЖ-МАХАЛ
Қысқаша сипаттама:
Тәж-Махал — XVII ғасырда император Шах-Джаханның сүйікті жары Мумтаз-Махалдың құрметіне салдырған еңселі кесене-мешіт. Әлемдегі ең ұлы сәулет өнерінің жауһарларының бірі әрі мәңгілік махаббаттың символы болып саналады.
Орналасқан жері:
Агра қаласы, Уттар-Прадеш штаты, Үндістан
Тарихи деректер:
Салынған уақыты: 1632–1653 жылдары.
Негізін қалаушы: Ұлы Моғолдар әулетінің падишахы Шах-Джахан.
1631 жылы босану кезінде қайтыс болған Мумтаз-Махалға арнап тұрғызылған.
Сәулетшілері: Үстад Ахмад Лахори және Үндістан, Парсы мен Осман империясының шеберлері.
Кешен құрамына кесене, мешіт, қонақ үй, бақтар мен сәндік тоғандар кіреді.
Маңызды тұлғалар:
Шах-Джахан — кесененің салынуын бұйырған император.
Мумтаз-Махал — оның сүйікті жары, ескерткіш соған арнап тұрғызылған.
Діни мәні:
Тәж-Махал — кесене әрі мәңгілік тыныс табатын орын. Ол ислам дәстүрімен тығыз байланысты: кешен құрамында мешіт бар, ал ғимарат қабырғалары Құран аяттарымен безендірілген.
Мәдени және туристік маңызы:
Тәж-Махал — «Жаңа жеті кереметтің» бірі және ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұра тізіміне енгізілген. Жыл сайын оны миллиондаған турист тамашалайды. Ақ мәрмәрден тұрғызылған ғимарат күмбездерінің сымбаты, үйлесімділігі мен жартылай асыл тастармен көмкерілген ою-өрнектерімен таңғалдырады. Шах-Джахан мен Мумтаз-Махалдың махаббат аңызы оны бүкіл әлемде романтиканың символына айналдырды.
Қазіргі жағдайы:
Тәж-Махал ЮНЕСКО мен Үндістан үкіметінің қорғауында. Мәрмәр мен сәндік элементтерді сақтау үшін жүйелі түрде қалпына келтіру жұмыстары жүргізіледі. Туристер үшін қатаң ереже енгізілген, ескерткішті қорғау мақсатында айналасында көлік қозғалысы шектелген. Кешен аумағында мұражай, бақтар және қонақтарға арналған инфрақұрылым ұйымдастырылған.
