Қысқаша сипаттама
Әл-Харам мешіті (Масжид әл-Харам) — әлемдегі ең үлкен әрі ең қасиетті мешіт. Ол Мекке қаласында орналасқан. Ортасында исламның басты қасиетті орны — Қағба бар. Бұл мешіт мұсылмандардың ғибадат ету мен қажылық жасау орталығы болып табылады.
Орналасуы
-
Ел: Сауд Арабиясы
-
Провинция: Мекке
Тарихи деректер
-
Негізі қаланған: 638 жылы (б.з.)
-
Тарихы: Қазіргі мешіт XVI ғасырдан белгілі және бірнеше рет қайта салынған. Алғашқы ғимарат толықтай дерлік қайта жаңартылған.
Маңызды оқиғалар:
-
Алғашында алты мұнара салынған, кейін Осман сұлтаны Ахмедтің бұйрығымен жетінші мұнара қосылған.
-
1980-жылдардың соңында және 2007–2012 жылдары кеңейту және қайта құру жұмыстары жүргізілді.
-
1979 жылы мешітті қарулы топ басып алды.
-
2015 жылы құрылыс краны құлап, көптеген адам қаза тапты.
Сәулет және инфрақұрылым
-
Аумағы: шамамен 357 000 м² (кеңейтілгеннен кейін 700 000 м²-ден асады).
-
Мұнаралар: 9 мұнара, биіктігі 95–98 м, бұрандалы баспалдақтар мен алтын ай белгілерімен безендірілген.
-
Қақпалар: 4 негізгі және 95 қосымша кіру есігі (соның ішінде Король Фахд, Абд әл-Азиз, Абдалла қақпалары және т.б.).
-
Ерекшеліктері:
-
500-ден астам мәрмәр бағаналар.
-
7 эскалатор.
-
Заманауи кондиционер жүйелері.
-
Ерлер мен әйелдерге арналған бөлек дәрет алу орындары.
-
-
Сыйымдылығы: шамамен 800 000-нан 2,5 миллионға дейін адам (соңғы кеңейту жобаларынан кейін).
Діни маңызы
Әл-Харам мешіті — исламдағы ең қасиетті орын. Бұл жер қажылық (хадж) өтетін басты орталық болып табылады.
Мешіт ішіндегі Қағба — таухид (бірқұдайшылық) символы және бүкіл әлем мұсылмандарының намаз оқудағы бағыты (қибласы).
Исламда әл-Харам мешітінде оқылған намаздың сауаптылығы басқа қасиетті мешіттердегі (Мединедегі және Иерусалимдегі) намаздардан әлдеқайда артық екені туралы хадис бар.
Мәдени және туристік маңызы
-
Жыл сайын миллиондаған қажылар мен умра жасаушылар келеді.
-
Тарихи және рухани маңызы зор мұсылман мәдениетінің символы.
-
Заманауи қайта құрулар мен инфрақұрылымдық жобалар қажылардың жайлылығы мен қауіпсіздігін қамтамасыз етеді.
-
Жанында әлемдегі ең биік ғимараттардың бірі — Абраж әл-Бейт кешені орналасқан.
Қазіргі жағдайы
-
Қажылар санының өсуіне байланысты мешіт үнемі кеңейтіліп, жаңартылып отырады.
-
Соңғы реконструкциялар жаңа мұнаралар мен қақпаларды қамтыды.
-
Сауд Арабия Корольдігі мешітті жоғары технологиялар мен қауіпсіздік жүйелері арқылы басқарады.
-
Тұрақты жөндеу және қалпына келтіру жұмыстары жүргізіледі.
Маңызды тарихи оқиғалар
-
1979 жыл: Джухайман әл-Утайби жетекшілік еткен лаңкестік топ мешітті басып алып, екі аптаға созылған қоршау кезінде көптеген адам қаза тапты.
-
2015 жыл: Құрылыс кранының құлауы салдарынан көптеген қажы опат болды.
